Uncategorized

Hybride “La Canne” Methode

Ontstaan van de moderne stokscherm-systemen: De meeste gecodificeerde La Canne methoden ontstonden tijdens de late 19e eeuw binnen de bourgeoisie-klasse, een periode van intense martiale innovatie en systematisering.
Kritieke erkenning: “Deze methoden zijn gefundeerd op de ervaringen van vroegere beoefenaars en maitres d’armes” – Hun wijsheid vormt het onwrikbare fundament waarop innovatie mogelijk wordt.
Evolutionaire visie: “Het perfectioneren van de kunst van het stokschermen” – niet als eindbestemming, maar als continue reis van verfijning, innovatie en diepgaande studie.
De hybride methode vertegenwoordigt geen vervanging van traditionele systemen, maar een evolutionaire synthese die de wijsheid van het verleden combineert met moderne inzichten, resulterend in een comprehensievere, adaptievere en effectievere benadering van La Canne als levende krijgskunst.

De hybride benadering erkent dat geen enkele methode de absolute waarheid bevat, maar dat elke traditie waardevolle elementen bijdraagt tot de totale kunstform. Door selectieve synthese kunnen we:

Optimale elementen uit verschillende tradities combineren
Systematische lacunes elimineren door cross-methodologische integratie
Moderne inzichten incorporeren zonder historische wijsheid te verliezen
Adaptieve flexibiliteit creëren voor diverse toepassingscontexten

Hierbij een aantal bladzijden uit ons “La Canne” boek voor beginners en gevorderden.

Volgende blz. La Canne 01 / La Canne 02 / La Canne – De Boogbeweging

Aikido, Uncategorized

Budō – een sportieve discipline

Martial Arts – Budō: een nieuwe vorm van disciplinegerichte lichamelijke opvoeding

Opmerking over terminologie: In deze tekst wordt bewust de Engelse term “martial arts” gebruikt in plaats van de gangbare Nederlandse vertaling “vechtsporten”. Deze keuze is gemaakt omdat “vechtsporten” de essentie van het concept niet volledig dekt. Zoals in deze tekst wordt uitgelegd, omvatten martial arts een diepgaande combinatie van technische, spirituele en karaktervormende aspecten die verder reiken dan alleen het sportieve of recreatieve element. De term “martial arts” benadrukt deze bredere culturele en educatieve context, waarin de ontwikkeling van “kokoro” (geest/ziel) even belangrijk is als de beheersing van “waza” (techniek).

Deze tekst is gebaseerd op een essai van Kenji Tomiki: ‘De rol van martial arts op school – een nieuwe vorm van disciplinegerichte lichamelijke opvoeding.’ (Uit ‘New Physical Education,’ december 1967)

Inleiding tot martial arts in het onderwijs

Japanse martial arts (budō) vormen een waardevol cultureel erfgoed met een lange historische traditie. Gedurende hun ontwikkeling zijn deze kunsten een onlosmakelijke combinatie geweest van spirituele en technische aspecten. Het karakter voor “bu” (martial) is van oudsher een ideogram dat “de hellebaard stoppen” betekent, wat suggereert dat “martial arts” instrumenten waren om chaos te stoppen en orde te herstellen, omwille van “wa” (harmonie).

Na de Tweede Wereldoorlog onderging het Japanse onderwijs ingrijpende hervormingen, ook op het gebied van lichamelijke opvoeding. De nieuwe nadruk op lichamelijke opvoeding, die zelfs een verplicht vak werd op universiteiten, was een baanbrekende ontwikkeling in de onderwijsgeschiedenis van Japan.

Twee benaderingen van lichamelijke opvoeding

Recreatiegerichte lichamelijke opvoeding (Goraku-shugi): Deze benadering legt de nadruk op plezier, ontspanning en entertainment. Sport wordt in de eerste plaats gezien als een middel om te ontspannen en de nadruk ligt op fysieke activiteiten als vorm van recreatie .

Disciplinegerichte lichamelijke opvoeding (Tanren-shugi): Deze benadering hecht waarde aan rigoureuze training, zelfdiscipline en karakterontwikkeling door middel van fysieke uitdagingen. De nadruk ligt niet alleen op technische vaardigheid in “waza” (techniek), maar ook op de ontwikkeling van “kokoro” (geest/ziel) .

In de geavanceerde culturele samenleving, waar menselijke arbeid steeds meer gemechaniseerd en gespecialiseerd wordt, speelt lichamelijke opvoeding een cruciale rol bij het voorkomen van atrofie van de fysiologische functies van lichaam en geest. Hoewel recreatiegerichte lichamelijke opvoeding belangrijk is, vormt disciplinegerichte lichamelijke opvoeding een ander essentieel aspect .

De evolutie van “martial arts”

Traditionele Japanse “martial arts” waren oorspronkelijk technieken voor aanval en verdediging in ‘echte gevechtssituaties’. Ze ontwikkelden zich samen met de samoeraiklasse en bestonden ongeveer 700 jaar, van het einde van de Heian-periode tot de Meiji-restauratie.

Deze periode kan grofweg in twee delen worden verdeeld:

In de eerste 400 jaar ontwikkelden zich slagveld “martial arts” waarbij harnassen werden gebruikt.
In de laatste 300 jaar vond een belangrijke ontwikkeling plaats van zelfverdediging “martial arts” in alledaagse kleding.

De technieken van “martial arts” kunnen worden onderverdeeld in drie grote categorieën:

Geweld beheersen door te doden
Geweld beheersen door verwondingen toe te brengen
Geweld beheersen zonder te doden of verwondingen toe te brengen.

Van oude tot moderne “martial arts”

In 1882 richtte Jigoro Kano Kodokan Judo op en veranderde hij de naam van traditionele jujutsu in judo. Hij stelde als leidende principes ‘maximaal efficiënt gebruik van energie’ en ‘wederzijdse welvaart’ vast, in een poging om te breken met de beperkte idealen van Bushido.

De modernisering van traditionele “martial arts” omvat:

Het hervormen van beperkte ideologieën om hoge morele idealen te handhaven die de mensheid wereldwijd kunnen leiden
Het verduidelijken van de positie van verschillende “martial arts”, waarbij de technische sterke punten van elke methode worden benut om technische verwarring te voorkomen
Het opzetten van een rationeel opleidingssysteem door de technische kenmerken van elke “martial art” wetenschappelijk te verduidelijken.

Een nieuwe kijk op “winnen en verliezen” in “martial arts”

In de traditionele opvatting van winnen en verliezen (shōbu-kan) werd absoluut belang gehecht aan “winnen”, waarbij “verliezen” dood en vernietiging betekende. Deze mentaliteit van ‘winnen ten koste van alles’ leerde dat de schande van een nederlaag moest worden weggewassen.

In de moderne “martial arts” wordt ‘winnen’ echter als een secundair middel beschouwd, waarbij de primaire waarde ligt in ‘wederzijdse welvaart’ en wederzijdse verbetering in vrede. Dit vertegenwoordigt de ware “martial art” van ‘harmonie’.

De rol van “martial arts” op school

School-martial arts dienen als model voor een nieuwe, op discipline gerichte lichamelijke opvoeding. In tegenstelling tot vroeger mogen “martial arts” niet in tegenstelling staan tot andere sporten. Ze moeten zich integreren in de sport, maar tegelijkertijd hun traditionele sterke punten blijven benutten.

Er kunnen vier vereisten voor een op discipline gerichte lichamelijke opvoeding worden onderscheiden:

Spontaniteit
Doorzettingsvermogen
Planning
Het nastreven van de hoogste technische vaardigheid.

Echte disciplinegerichte opvoeding moet in de eerste plaats worden gedreven door de spontaniteit en passie van de leerling zelf, en niet door harde training die van buitenaf wordt opgelegd.

De kracht van herhaling

Disciplinegerichte opvoeding is, eenvoudig gezegd, “herhaling” (kurikaesu). Terwijl de wereld van “kennis” neigt naar uiterlijke expansie, zoekt de wereld van “geloof” kracht en diepgang door zich op één ding te concentreren en daar steeds verder in te graven.

Door doordachte herhaling – goed nadenken en dan handelen, een cyclus van vallen en opstaan – worden zowel kennis als handelen omgezet in iets diepers:

Pure ‘kennis’ ontwikkelt zich tot ‘echte kennis’ (shinchi)
Pure ‘handelen’ ontwikkelt zich tot ‘echt handelen’ (shingyō) .

Karaktervorming door “martial arts”

Lichamelijke opvoeding speelt niet alleen een belangrijke rol bij het opbouwen van gezondheid en fysieke kracht, maar ook bij karaktervorming, en disciplinegerichte lichamelijke opvoeding is bijzonder belangrijk voor het ontwikkelen van een sterk karakter.

Iedereen heeft verschillende tegenstrijdigheden en conflicten in zijn hoofd. Deze moeten worden beheerst door de kracht van het ego en met kracht in de gewenste richting worden geduwd. Vanuit dit standpunt kan het tegenovergestelde – degenen die zichzelf niet kunnen beheersen – worden beschouwd als geestelijk ziek.

De toekomst van “martial art”onderwijs

Vandaag de dag moeten “martial arts” zich ontwikkelen van praktische “martial arts” voor nationale defensie tot “martial arts” als nationale lichamelijke opvoedingscultuur. In plaats van “harmonie” te realiseren door middel van dwang, worden ze gepresenteerd als een uitstekende lichamelijke opvoedingscultuur voor liefhebbers over de hele wereld, die mensen over etnische en nationale grenzen heen met elkaar verbindt.

Zelfs bij dezelfde sporten kan, afhankelijk van de ‘houding’ (taido) waarmee ze worden beoefend, sprake zijn van recreatieve lichamelijke opvoeding of disciplinegerichte lichamelijke opvoeding. Er zijn educatieve redenen waarom naast recreatieve benaderingen ook een nieuwe disciplinegerichte benadering wordt bepleit voor de toekomstige richting van lichamelijke opvoeding.

Conclusie

De modernisering van “martial arts” vertegenwoordigt een evenwicht tussen het behoud van waardevolle tradities en aanpassing aan hedendaagse onderwijswaarden. Door de nadruk te leggen op wederzijdse ontwikkeling in plaats van op koste wat kost winnen, en door de disciplinegerichte benadering te benadrukken die het karakter vormt door middel van rigoureuze training, kunnen “martial arts” op school een belangrijke bijdrage leveren aan de lichamelijke opvoeding in de moderne tijd.

La Canne, Uncategorized

La Canne Française: Filosofische Aspecten

Het einde van de 19e eeuw was een bijzonder rijke periode voor de Europese filosofie, gekenmerkt door verschillende stromingen die reageerden op de Verlichting, het Duitse idealisme en de toenemende invloed van wetenschap en industrialisatie.

Belangrijkste stromingen en denkers

Positivisme

Auguste Comte ontwikkelde een wetenschappelijke benadering van de maatschappij, waarbij kennis alleen geldig is als deze empirisch te verifiëren is
Sterke focus op feiten en observeerbare verschijnselen
Geloof in vooruitgang door wetenschappelijke methoden

Levensfilosofie en irrationalisme

Friedrich Nietzsche bekritiseerde traditionele waarden en moraal (“God is dood”)
Concepten als de “Übermensch” en “wil tot macht”
Kritiek op het christendom en pleidooi voor een herwaardering van alle waarden
Henri Bergson benadrukte intuïtie en directe ervaring boven rationeel denken

Pragmatisme

William James en Charles Sanders Peirce ontwikkelden een praktische benadering van kennis
Waarheid wordt bepaald door wat in de praktijk werkt
Verwerping van abstracte metafysische systemen

Marxisme

Karl Marx en Friedrich Engels combineerden filosofie met politieke economie
Historisch materialisme: geschiedenis als klassenstrijd
Kritiek op kapitalisme en pleidooi voor revolutie

Neo-kantianisme

Focus op kennistheorie en methodologie van wetenschappen
Hernieuwde belangstelling voor Kants werk in Duitsland
De Marburger School (Cohen, Natorp) en Baden School (Windelband, Rickert)

Verlichtingsrationalisme

La Canne Française weerspiegelt de principes van de Verlichting die het Europese denken in de 18e en vroege 19e eeuw domineerden:

Methodische analyse: Charlemonts systematische opdeling van technieken en rationele benadering van beweging weerspiegelen het geloof van Verlichtingsdenkers in methodische analyse. Zijn kritiek op eerdere technieken als “niet serieus genoeg” toont aan dat hij meer waarde hechtte aan rationeel onderzoek dan aan traditie alleen.
Empirische validatie: De nadruk op praktische effectiviteit boven esthetische vorm weerspiegelt de waardering van empirisch bewijs in de Verlichting. Zoals Charlemont opmerkt: “We zijn er zeker van dat [de leerling] onmiddellijk onschatbare voordelen zal behalen als hij ons advies opvolgt en in praktijk brengt.”
Universaliteit: Hoewel La Canne duidelijk Frans blijft, streeft het naar universaliteit in zijn principes, wat het ideaal van de Verlichting weerspiegelt dat rationele kennis culturele grenzen overschrijdt.

Republikeinse en democratische waarden

De ontwikkeling van La Canne loopt parallel met de opkomst van republikeinse idealen en democratische bewegingen in heel Europa:

Democratisering van vechtkunsten: Naarmate de Europese samenlevingen afstand namen van aristocratische privileges, stond La Canne voor een democratisering van zelfverdediging. In tegenstelling tot schermen, dat geassocieerd bleef met de aristocratische duelleercultuur, was La Canne toegankelijk voor de opkomende middenklasse.
Zelfredzaamheid: De nadruk op individuele zelfbescherming sluit aan bij de opkomende liberale waarden van zelfbeschikking en persoonlijke verantwoordelijkheid. Dit past in de bredere Europese context van toenemend individualisme en afnemende afhankelijkheid van traditionele autoriteiten voor bescherming.
Burgerdeugd: Hoewel seculier van aard, bevordert de training van La Canne deugden die essentieel worden geacht voor republikeins burgerschap: zelfbeheersing, discipline en een afgewogen reactie op bedreigingen. Dit weerspiegelt de bredere Europese belangstelling voor het cultiveren van deugdzame burgers zonder afhankelijkheid van religieuze instellingen.

Positivisme en vooruitgang

Het positivisme van Auguste Comte en het Europese geloof in vooruitgang komen tot uiting in de benadering van La Canne:

Wetenschappelijke vooruitgang: Charlemonts bereidheid om zijn voorgangers te bekritiseren weerspiegelt het positivistische geloof dat kennis in de loop van de tijd evolueert en verbetert. Zijn uitspraak dat zijn onderwijsprincipe “superieur is aan alle andere” is een voorbeeld van deze progressieve denkwijze.
Lichamelijke opvoeding: La Canne ontwikkelde zich parallel aan de bredere Europese beweging voor lichamelijke opvoeding, die systematische lichaamsbeweging zag als een middel tot zowel individuele als sociale verbetering. Deze beweging, die onder meer Duitse gymnastiek en Zweedse calisthenics omvatte, weerspiegelde het positivistische geloof in de perfectie van de mens.
Pedagogische systematisering: De gestructureerde opbouw van de training weerspiegelt de 19e-eeuwse Europese trend om onderwijs en lichamelijke ontwikkeling te systematiseren, die tot uiting kwam in onderwijshervormers als Johann Pestalozzi en Friedrich Fröbel.

Romantiek en nationale identiteit

Ondanks zijn rationalistische elementen bevat La Canne ook aspecten van de romantische beweging:

Nationale expressie: Als onderdeel van het Franse savate-systeem vertegenwoordigde La Canne een uitgesproken Franse vechtidentiteit, in tegenstelling tot boksen (Engels) of verschillende oosterse vechtkunsten. Deze culturele specificiteit weerspiegelt de romantische nadruk op nationale karakter en expressie.
Esthetische dimensie: De vloeiende bewegingen en de nadruk op stijl naast effectiviteit weerspiegelen de romantische idealen van schoonheid geïntegreerd met functionaliteit. Humé en Renkin verwijzen naar “gracieuze soepelheid” en erkennen daarmee deze esthetische dimensie.
Individuele expressie: Hoewel La Canne systematisch is, laat het ruimte voor individuele interpretatie en expressie, met name op gevorderd niveau, wat een weerspiegeling is van de romantische waardering van persoonlijke creativiteit binnen culturele vormen.

Bourgeoiswaarden en urbanisatie

De ontwikkeling van La Canne viel samen met de opkomst van de Europese bourgeoisie en het stadsleven:

Respectabiliteit en zelfverdediging: De wandelstok als modeaccessoire en zelfverdedigingsmiddel belichaamde perfect de bourgeoisie’s zorg om respectabiliteit te behouden in steeds anoniemere stedelijke ruimtes.
Gecontroleerde agressie: De Europese burgerlijke cultuur hechtte veel waarde aan emotionele beheersing en gecontroleerde expressie. De gedisciplineerde benadering van La Canne weerspiegelt deze bredere culturele nadruk op het reguleren van ‘natuurlijke’ agressieve impulsen.
Vrije tijd en zelfverbetering: De beoefening van La Canne als zowel recreatie als zelfverbetering weerspiegelt het Europese burgerlijke ethos dat vrije tijd productief moet worden besteed.

Europese militaire traditie

La Canne sluit ook aan bij bredere Europese militaire tradities:

Aanpassing aan het burgerleven: Net als het Europese schermen vertegenwoordigt La Canne de aanpassing van militaire vaardigheden aan het burgerleven voor persoonlijke ontwikkeling en zelfverdediging. Deze kruisbestuiving tussen het burgerleven en het leger kenmerkt een groot deel van de Europese krijgskunstcultuur.
Geformaliseerd vechten: De systematisering van het vechten in afzonderlijke technieken, formele posities en gestructureerde training weerspiegelt de Europese militaire traditie om oorlogvoering te codificeren in leerbare componenten.

Industriële moderniteit

Ten slotte weerspiegelt La Canne de Europese reacties op de industriële moderniteit:

Zelfverdediging in de stad: De toenemende verstedelijking bracht nieuwe veiligheidsproblemen met zich mee, waarop La Canne een antwoord bood. Dit weerspiegelde de bredere Europese bezorgdheid over stedelijke criminaliteit en de anonimiteit van het moderne leven.
Rationele recreatie: La Canne is een voorbeeld van het Europese concept van “rationele recreatie”: vrijetijdsbesteding die gezondheid, moraliteit en zelfverbetering bevordert in plaats van louter amusement.
Het lichaam als machine: Charlemonts biomechanische begrip van krachtontwikkeling weerspiegelt de industriële metafoor van het lichaam als machine, een concept dat veel Europese fysieke cultuursystemen heeft beïnvloed.

Filosofische aspecten van La Canne Française

Zelfverdediging aspect
Democratisering van zelfverdediging
Evenwicht tussen kracht en techniek
Geest-Lichaam ontwikkeling
Ethische terughoudendheid
Harmonie van beweging
Gecultiveerde geestelijke aanwezigheid

Culturele aanwezigheid

Zelfverdediging als praktische filosofie

In de kern vertegenwoordigt La Canne een praktische filosofie van zelfredzaamheid en zelfbescherming. Charlemont benadrukt in zijn inleiding dat “de stok en het Franse boksen twee oefeningen zijn die elkaar aanvullen en samen onderwezen zouden moeten worden. Ze zijn van onmiddellijk en onbetwistbaar nut.” Dit weerspiegelt een filosofische positie die praktische kennis waardeert die direct kan worden toegepast in alledaagse situaties.

Democratisering van zelfverdediging

In tegenstelling tot aristocratische wapens zoals het zwaard, vertegenwoordigt La Canne een democratisering van zelfverdediging. Charlemont merkt op dat “net zoals men altijd zijn vuisten en voeten tot zijn beschikking heeft, men bijna altijd een stok bij zich heeft.” Deze filosofie maakt zelfbescherming toegankelijk voor gewone burgers in plaats van dat het voorbehouden is aan de adel of het leger.

Evenwicht tussen kracht en techniek

La Canne belichaamt een filosofisch evenwicht tussen kracht en techniek. Charlemont bekritiseert de benaderingen van zijn voorgangers die te veel vertrouwden op alleen polskracht: “een stok die niet snijdt of prikt… kan alleen serieuze resultaten opleveren door zeer hard te slaan, iets wat onmogelijk te bereiken is met alleen de buigingen en strekkingen van de pols.” In plaats daarvan pleit hij voor het gebruik van het hele lichaam in harmonie: “de schouder, de arm, de onderarm, de pols en de hand!” Dit vertegenwoordigt een holistische filosofie van geïntegreerde beweging.

Geest-lichaam ontwikkeling

De oefenfilosofie strekt zich verder uit dan nut in gevecht tot persoonlijke ontwikkeling. Zoals opgemerkt in Larribeau’s tekst: “We hebben jonge, verwelkte en verkommerde mannen gezien die volledig hervormd werden door deze krachtige oefening. We hebben degenen met een timide karakter en altijd lafhartig een moedige reserve zien krijgen, een dappere wijsheid.” Dit weerspiegelt een geloof in de transformerende kracht van martiale beoefening op zowel fysieke als psychologische dimensies.

Ethische terughoudendheid

Ondanks zijn effectiviteit bevat La Canne een impliciete filosofie van terughoudendheid. De praktijk benadrukt gecontroleerde toepassing van kracht in plaats van dodelijke intentie. Humé en Renkin’s tekst over Canne Royale schetst etiquette die onnodige agressie ontmoedigt: “Het is ongepast om te doen alsof men zijn tegenstander heeft geraakt… Het bewijst evenzeer een gebrek aan opvoeding om een ontvangen slag te ontkennen of om geërgerd te zijn na geraakt te zijn.”

Harmonie van beweging

De vloeiende technieken—vooral de moulinet bewegingen—weerspiegelen een filosofie van continue, circulaire actie in plaats van rigide, lineaire kracht. Dit principe van harmonische, ononderbroken beweging is mogelijk beïnvloed door bredere Europese filosofische concepten over de aard van energie en kracht tijdens de 19e eeuw.

Gecultiveerde geestelijke aanwezigheid

Charlemont en andere meesters benadrukken de ontwikkeling van mentale kwaliteiten naast fysieke techniek. In Larribeau’s advies aan leerlingen, instrueert hij hen om “een koel hoofd te houden, alle angst opzij te zetten, een vast vertrouwen te houden” en waarschuwt hij dat “geïntimideerd zijn en zekerheid verliezen tegenover een tegenstander betekent dat men voor het gevaar wegloopt.” Deze cultivering van rustige bewustzijn onder druk vertegenwoordigt een filosofische benadering van gevechtspsychologie.

Culturele integratie

La Canne vertegenwoordigt een filosofische brug tussen traditionele vechtkunsten en modern burgerleven. Terwijl de verstedelijking vorderde in het 19e-eeuwse Frankrijk, werd de wandelstok zowel een modieus accessoire als een praktisch instrument voor zelfverdediging, waardoor martiale vaardigheid binnen de beleefde samenleving kon bestaan in plaats van afgezonderd te zijn in militaire contexten.

Deze integratie van martiale effectiviteit met sociale welvoeglijkheid weerspiegelt een uniek Franse filosofische benadering om traditie met moderniteit, en functie met esthetiek te verzoenen.

La Canne, Uncategorized

La Canne – De Methode

Het stokschermen in Europa aan het einde van de 19e eeuw werd gekenmerkt door verschillende methoden, elk met eigen karakteristieken en toepassingen:

Franse methoden:
- Charlemont-methode: Systematische benadering met sterke connectie met savate
- Joinville-methode: Militaire toepassing en training
- Diverse regionale varianten met eigen technieken en filosofieën
Britse en gemengde methoden:
- Vigny-methode: Praktische zelfverdediging met wandelstok, later invloedrijk in Londen
- Bartitsu: Edward Barton-Wright’s gemengde systeem dat stokschermen combineerde met andere vechtstijlen
- Verschillende Engelse defensieve wandelstokkunsten voor gentlemen
Duitse methoden:
- Jacob Happel’s systematische benadering
- Stockfechten-tradities uit universitaire schermkringen
- Militaire toepassing in de Duitse staten
Spaanse invloeden:
- Vendrell’s methode met unieke cirkelvormige bewegingen
- Traditionele Spaanse stijlen met invloeden uit zwaardvechtkunst
Italiaanse bijdragen:
- Methoden met invloeden uit de rijke Italiaanse schermtraditie
- Regionale varianten, vaak binnen militaire kringen

Deze periode kenmerkte zich door toenemende uitwisseling van technieken tussen verschillende landen en methoden, deels door verbeterde communicatie en reismogelijkheden. Stokschermen werd zowel beoefend als een sport, een militaire vaardigheid, een zelfverdedigingskunst voor burgers en als een fysieke discipline voor lichamelijke ontwikkeling.

Waarom de naam “La Canne”

Het woord “wandelstok” en het Franse “la canne” hebben een interessante relatie in de context van stokvechtkunsten:

“La canne” betekent letterlijk “riet” of “stok” in het Frans, maar verwijst specifiek naar de vechtkunst die met een wandelstok of stok wordt beoefend. In het Frans maakt men onderscheid tussen “la canne” (het wapen/instrument zelf én de vechtkunst) en “la canne de marche” (specifiek een wandelstok voor dagelijks gebruik).

De verbinding tussen deze termen komt voort uit de late 19e en vroege 20e eeuw, toen wandelstokken een alledaags accessoire waren voor heren. Dit alledaagse voorwerp werd in diverse Europese landen omgevormd tot een discreet zelfverdedigingswapen. De technieken die hiervoor werden ontwikkeld, vormden de basis van wat we nu kennen als stokschermen.

In Frankrijk ontwikkelde zich “La Canne de Combat” als formele discipline, terwijl in Engeland vergelijkbare systemen zoals de Vigny-methode ontstonden die specifiek gericht waren op het gebruik van de wandelstok als verdedigingswapen.

Het praktische aspect hiervan was belangrijk: heren konden zonder argwaan te wekken een wandelstok dragen, terwijl ze met de juiste training een effectief verdedigingsmiddel bij zich hadden. De technieken waren dan ook vaak ontworpen om effectief te zijn met de typische wandelstok uit die tijd – inclusief de gebogen handgreep die in sommige methoden werd gebruikt als bescherming voor de hand of als haak tegen een aanvaller.

Wij gebruiken de term “La Canne” om onze wandelstok aan te duiden als een wapen dat tevens functioneel is als wandelstok.

Het Hybride Wandelstok Schermen Systeem

De Kracht van Complementaire Technieken

In een hybride systeem gebruikt men complementaire methodes en technieken. Dit is niet altijd de beste methode of techniek uit het desbetreffende systeem. Door een complementaire benadering toe te passen, kan men een bepaalde methode of techniek efficiënter gebruiken en een strategisch beter voordeel halen uit de synergie van de gebruikte methodes of technieken.

“La Canne Charlemont”, “Jacob Happel Gerathfechten” en “Liborio Vendrell Esgrimir el Palo” vormen de drie pijlers van dit hybride systeem. Elk brengt unieke elementen die samen een rijker geheel vormen:

La Canne Charlemont – Het Franse systeem dat bekend staat om zijn elegante, gestructureerde techniek met duidelijke bewegingspatronen en effectieve slag- en parade-combinaties.
Jacob Happel Gerathfechten – Het Belgisch-Duitse systeem dat de wandelstokkunst plaatst binnen een breder raamwerk van gymnastische bewegingen, met nadruk op de zes-laterale benadering (bewegingen in zes richtingen).
Liborio Vendrell Esgrimir el Palo – Het Spaanse systeem dat bekend staat om zijn dynamische voetenwerk en verschillende gevechtsposities op meerdere vlakken.

Technische Integratie en Harmonisatie

Een concrete illustratie van deze integratie is te vinden in de basishouding van het systeem. In La Canne Charlemont maakt men gebruik van twee basishoudingen verbonden aan “tierce” en “quarte”. In de Jacob Happel methode kan men het concept van tierce terugvinden in de “borsthouding”, waarbij de stok voor de borst wordt gehouden. De quarte zal men terugvinden in de Happel methode wanneer de stok op de rug wordt gehouden.

Voor de Charlemont methode met garde tierce en quarte heeft men veel ruimte nodig omdat de basisslagen enigszins horizontaal worden toegepast. Bij de Happel borst- en rughouding zal men minder plaats nodig hebben omdat de basisslag meer verticaal wordt uitgevoerd. Dit maakt de Happel-benadering bijzonder geschikt voor omgevingen met beperkte ruimte, terwijl de Charlemont-methode mogelijk effectiever is in open ruimtes.

De twee-handen greep aan beide uiteinden van de stok uit het Vendrell systeem is een verrijking van het hybride systeem, vooral waardevol wanneer een eventuele tegenstander zeer dicht staat en een greepaanval probeert.

De Uitval als Centraal Element

In alle drie de systemen wordt gebruik gemaakt van een “uitval” stap, waarbij de uitval of “afondo” in het Spaanse stokschermen bijzonder veel aandacht krijgt. Deze gedeelde techniek, met haar verschillende interpretaties en toepassingen in elk systeem, illustreert hoe fundamentele bewegingsprincipes kunnen worden verrijkt door diverse tradities samen te brengen.

La Canne

“La Canne” is een systeem dat bestaat uit vier hoofdonderdelen:

Basistechnieken – Houding, soepelheidsoefeningen, basisslagen
Evoluties – Oefenreeksen voor coördinatie
Verdedigingstechnieken – Afweer, tegenaanval
Gevorderde oefeningen – Sparring

Garde – Verdedigingshouding

In “La Canne” verwijst “garde” naar de basishouding of standpositie die men aanneemt alvorens aan te vallen of te verdedigen. Het woord “garde” komt uit het Frans en betekent “wacht” of “verdedigingshouding”.

Er zijn drie belangrijke garde-posities die gebruikt worden als uitgangspositie om passende basisslagen te oefenen.

Garde Tierce – Borsthouding
Garde Quarte – Rughouding
2-handen greep

Vreemde woorden

Coup de figure

Coup de figure wordt letterlijk vertaald als “figuurslag”. De term “figuurslag” is een vertaling van “coup de figure”, maar in het Nederlands heeft dit weinig betekenis omdat “figuur” in deze context niet duidelijk verwijst naar het gezicht. In Nederlandse beschrijvingen van traditionele vechtsystemen worden slagen vaak genoemd naar het doelwit waarop ze gericht zijn, dus “gezichtsslag” zou het meest in lijn zijn met de Nederlandstalige vechtterminologie.

Coup de bout

Coup de bout: de letterlijke vertaling is “steekslag”. In het geval van de “coup de bout” in de Charlemont-methode is “steekstoot” een betere en meer accurate vertaling dan “steekslag”. De beweging wordt beschreven als het direct naar voren stoten van het uiteinde van de stok in een rechtlijnige beweging, niet in een zwaaiende boog.
Een slag wordt typisch uitgevoerd met een zwaaiende, roterende beweging waarbij kracht wordt opgebouwd door versnelling van het wapen (of de vuist/ledemaat) in een boog. Een stoot wordt uitgevoerd met een lineaire, rechtlijnige beweging waarbij het wapen (of de vuist/ledemaat) in een rechte lijn naar het doel wordt gebracht.

Het Charlemont Boek (1899)

Franse versie

De Franse versie is aangepast naar de hedendaagse franse taal.

Nederlandse versie

De Nederlandse versie is aangepast naar de hedendaagse nederlandse taal

La Canne

La Canne Charlemont – Het Boek (1899)

Charlemont-methode

De Charlemont-methode is een Franse stokvechtkunst (La Canne Française) ontwikkeld door Joseph Charlemont in de 19e eeuw. Het systeem is opgebouwd uit vier hoofdonderdelen:

1. Basistechnieken

Acht hoofdslagen: figuurslag tierce (links), figuurslag quarte (rechts), flankslag tierce, flankslag quarte, beenslag tierce, beenslag quarte, hoofdslag en steekslag
Oefeningen voor handgewricht en behendigheid zoals molinets (cirkelvormige bewegingen)
Correcte houding: garde tierce en garde quarte

2. Evoluties

21 oefenreeksen van bewegingen om de coördinatie tussen arm- en beenbewegingen te verbeteren
Bewegingen in vier richtingen voor verdediging tegen meerdere tegenstanders
De volte: een speciale draaitechniek om uit omsingeling te ontsnappen

3. Verdedigingstechnieken

Parades tegen alle hoofdslagen
Ripostes (tegenaanvallen) na verdediging
Oefeningen met twee personen

4. Gevorderde oefeningen

Lessen met aanvalscombinaties, paraderingen en tegenaanvallen
Schermen (l’assaut): toepassing van alle technieken in een gecontroleerd gevecht

De methode benadrukt dat een wandelstok een formidabele verdedigingswapen is wanneer correct gebruikt. Volgens Charlemont moet een slag altijd met de volledige inzet van schouder, arm, onderarm, pols en hand worden uitgevoerd, niet alleen met de pols zoals bij oudere methoden. Dit maakt de slagen veel krachtiger en effectiever voor zelfverdediging.

De ideale stok is gemaakt van kornoeljehout, ongeveer 95 cm lang en weegt 325-525 gram afhankelijk van de kracht van de gebruiker.

Partie 1

La Canne Francaise (Charlemont) Introduction & Partie 1 Download

Partie 2

La Canne Charlemont partie 2 (evolutions)Download

Deel 1

Nederlandse tekst (zonder afbeeldingen)

Deel 1 Nederlands Download

Deel 2 Nederlands Download

Zie ook Hybride methode

Uncategorized

La Canne – Frans Stokschermen – Humé

Frans Stokschermen – HuméDownload

Aikido

Aikido (合気道 ), letterlijk vertaald “de weg van harmonie met Ki” is een Japanse krijgsdiscipline met een sterk filosofische inslag, die in het begin van de 20e eeuw door Morihei Ueshiba ontwikkeld werd. Ueshiba liet zich hierbij inspireren door de technieken van de Japanse samoerai en krijgskunsten en/of vechtsporten als Daito ryu ju jutsu, Kitao ryu jujutsu en en andere oude krijgkunstscholen. Ueshiba voegde ook een morele waarde toe aan de kunst van aikido, die ontleend werd aan het toen nieuwe Japanse religie Omoto-kyo.

Aikido in de praktijk

Aikido is een verhaal van vallen en opstaan, men kan dit letterlijk nemen want in de aikidotraining zal men geregeld op de grond worden geworpen of geduwd. Maar…….aikido is ook een training voor het menselijk bewustzijn , een bewustzijn dat niet altijd in harmonie is met het lichaam.

Aikido is een spel van beweging en energie, beweging is een alom gekende term, maar die soms moeilijkheden oplevert bij hen die in het verleden weinig fysieke actie hadden. Energie is een heel ander verhaal, want de energie in aikido ontstaat alleen maar wanneer lichaam en geest in harmonie is.

Voor hen die vallen en opstaan te vermoeiend is, deze raad…. prop deze tekst in de vuilbak, maar voor hen die vallen en opstaan…..laat het avontuur beginnen!

In onze zoektocht naar de geheimen van het aikido zullen wij eerst bekijken hoe wij ons lichaam en bewustzijn met elkaar in evenwicht brengen, hiervoor gebruiken wij Shizentai no ri, het principe van het natuurlijke lichaam.

Lichaam en geest in harmonie genereert energie, energie die wij gebruiken om de tegenstander uit balans te brengen, Kuzushi no ri, het principe van de balansverstoring.

Met shizentai en kuzushi is de tegenstander onder controle en kunnen wij kiezen :

Laten leven of niet laten leven?

Aikido opteert voor het leven, onze technieken hebben niet de bedoeling om de tegenstander te kwetsen of te doden.

Graden

Net als bij judo en karate, kent aikido kyu graden en dan graden. Doorgaans zijn er zes kyu graden waarvoor men examen kan doen en vervolgens tien dan graden. Vanaf de eerste dan wordt een zwarte band gedragen.

Even when you reach the age of seventy or eighty, you must continue your research with a positive attitude, always thinking “not, not yet”.
Chosin Chibana – Okinawa Karate Master

*******